İsveç Malardalen Üniversitesi’nde araştırmalarını sürdüren Türk profesör Oğuzhan Özcan, cep telefonlarında çığır açacak bir buluşa imza attı.

Profesör Oğuzhan Özcan’ın dünya mobil ve iletişim teknolojileri devi İsveç’te büyük yankı bulan çalışması, cep telefonları aracılığıyla 2 boyutlu "hayalet görüntülerin" görüntülenmesi ve mekanla ilişkilendirilerek bu görüntülerin hareketlendirilmesine imkan sağlıyor.

Teknolojinin ilk prototipi, bu yılın sonunda İsveç’teki ünlü Vastmanlandas Müzesi’nde dünyaya tanıtılacak.

Özcan, bir fizik profesörü ve bir bilgisayar mühendisi profesörünün yer aldığı ve başkanlığını yürüttüğü ekiplerinin mobil cihazlarda mekanla 2 boyutlu görüntü arasındaki ilişkiye yeni bir boyut kazandıran bir teknoloji geliştirdiklerini açıkladı.

Buluşun detayları şöyle;

Balonun icadı, sıcak hava balonun çalışma prensibi, balonu kim icat etmiştir, sıcak hava balonunun keşfi…

Balonun havada yükselmesi, suya atılan bir cismin yüzmesiyle aynı ilke olan Arşimet'in kaldırma prensibine dayanır. Bir balon yerini kapladığı havanın ağırlığı kendi ağırlığına eşit oluncaya kadar yükselir. Yükseklik arttığında havanın yoğunluğu azaldığından ağırlık dengelenir ve balon daha yükseğe çıkamaz. Eğer daha yükseğe çıkmak isteniyorsa ağırlığın azaltılması, alçalmak isteniyorsa da balonun içindeki havanın azaltılması gerekmektedir.

Bilimciler, Samanyolu çevresini turlayan karanlık, cüce gökadaların izini sürecek yeni bir yöntem geliştirdiler.

İçinde yer aldığımız Samanyolu benzeri sarmal gökadalar, uydu gökadalara sahip olmalarına karşın, bunlardan bazıları karanlık maddeden oluştuğundan görülmeleri imkansızdır. Bu tip gökadaları izleyebilmek için geliştirilen yeni yöntem, bir teknenin ardında bıraktığına benzer şekilde, gökadaların da hidrojen gazı bulutları üzerinde bıraktıkları izleri sürme esasına dayanıyor. Kaliforniya Üniversitesi’nden Sukanya Chakrabarti geliştirdiği yöntemin, evrenbilime ait eski bir sorunu ortadan kaldıracağı görüşünde.

Piri Reis Haritası günümüze kalan, Amerikakıtasını gösteren en eski haritalardan biridir.. Osmanlı amirali Piri Reistarafından 1513′de çizilmiş olup, Avrupa ve Afrika’nın batı kıyılarını ve Güney Amerika’nın doğu kıyılarını gösterir. Aralarında Kristof Kolomb’a ait bir haritanın da bulunduğu yirmi kaynağı bütünleştirerek hazırlanmış, 16. yüzyıl Avrupa ve Müslüman denizcilerinin coğrafya bilgilerini içeren değerli bir tarihi belgedir.

Osmanlı Amirali Piri Reis’in 1528′de çizdiği ikinci dünya haritasından günümüze kalan parça, büyük bir haritanın kuzeybatı köşesi olup, Orta Amerika’nın yeni keşfedilmiş kıyılarını, Florida’yı, Kanada’nın kuzeydoğu köşesini, ve Grönland’ı gösterir. Piri Reis in Kanuni Sultan Süleyman’a armağan ettiği haritanın bu parçası, Piri Reis’in 1513′te çizdiği ilk dünya haritasıyla beraber halen Topkapı Sarayı’nda bulunur.

Piri Reis’in kayıp hazinesi

Göktürk Sikkelerinde Ay Yıldız, Orta Asya’da yapılan kazılarda Göktürkler’e ait sikkeler bulundu. Sikkelerdeki ay-yıldız motofi, Türkler’in ay yıldızı İslamiyetten önce de kullandığının en somut kanıtı olarak gösteriliyor. Arkeologlar tarafından Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan’da yapılan kazılarda ortaya çıkarılan toplam 104 sikke, ilk olarak geçen yıl Kırgızistan’da yapılan uluslararası bir konferansta kamuoyuna duyuruldu. Altıncı ve yedinci yüzyılda basıldığı tahmin edilen ay yıldız motifli sikkelerin, Türk tarihindeki en eski paralar olduğu bildirildi. Sikkelerdeki ay yıldız motifleri ise, Türkler’in ay yıldızı İslamiyetten önce de kullandığının somut kanıtı olarak gösteriliyor. 9 Eylül Üniversitesi Öğretim Görevlisi Yardımcı Doçent Doktor Yavuz Daloğlu şunları söyledi: “Bunlar Türk tarihi açısından ilk paralar ve bu paraların bizim tarihimiz açısından çok önemli bir özelliği olduğu gibi bizim uygarlık tarihimiz açısından çok önemli özellikleri var.

Çin’de saklanan Türk Piramitleri

Uygur bölgesinde bulunan, Mısır piramitlerinden yüzyıllarca önce yapılan ve Mısır piramitlerinden daha yüksek/büyük olan piramitleri yapan Türklerdir. Çin hükümeti buraya girişi tamamı ile yasaklamıştır. Çünkü bu piramitlerin içinde proto-Türk yazılar mevcut. Arkeologların dahi girişine kati surette izin verilmiyor. Çünkü dünya tarihinin tekrar yazılması gerekebilir.
Bugün Çin sınırları içerisinde yer alan, Xian şehrine 100 km uzaklıkta qin ling shan dağlarında Ön-Türk uygarlıklarından birisi tarafından inşa edilmiş, etrafında irili ufaklı 100 adet piramitle beraber, 300 metre yüksekliğinde bir piramit bulunmaktadır;

BEYAZ PİRAMİT

Beyaz Piramit’in ikinci dünya savaşı sırasında çin’e yardım malzemesi götüren bir C-54 uçağından çekilen fotoğrafı 1957 yılında ilk kez life dergisinde yayınlanmıştır.

TAŞLITEPE -ZİGGURAT- PİRAMİT

Bir kültürü tanımlayan 3 öğe dil, din ve mimaridir. Dünyanın çeşitli bölgelerine yayılan Ön-Türkler ortak bir dile, ortak bir dine ve ortak bir mimari anlayışına sahiptiler.
Dilleri tek heceli, dinleri güneşe ve göğe yönelik, mimari yapıtları ise piramidal (tabanı geniş ve yükseldikçe daralan) özellikte idiler. Bu özellik iki amaca yönelikti: 1. Kutsal saydıkları göğe doğru yükselirken inşa ettikleri yapıların sağlam ve kalıcı olmasını istiyorlardı. Dış şartlara en dayanıklı yapı türü piramit veya konik yapıdır. Küp veya prizma yapıların üst bölümleri rüzgara karşı daha geniş bir yüzey sergileyeceğinden zamanla aşınmaları artarak yapının şekli bozulacaktı. Piramit ise bu direnci göstermeyeceğinden uzun süre şeklini korur.

“TARİHİ ÇEVİR, NAL SESİ KISRAK SESİ BUNLAR,
DELMİŞ ROMA’NIN BAĞRINI MIZRAK GİBİ HUNLAR”
Ahal Teke atı, bir Türk atıdır. Bilimciler Ahal Teke atını, 3000 yıl evvel insanlar tarafından ilk evcilleştirilmiş olan at türü olarak görürler. Orta Asyada Türk halkları arasında yaygındır. Özellikle Türkmenler Ahal Teke atına sahip çıkarlar, ve onun bir Türkmen atı olduğunu söylerler. Ahal Teke’nin adı Manas ve Dede korkut gibi Türk destanlarında geçer ve Türkmenistan‘ın Ahal vilayetinde yaşayan Teke kabilesinden gelmektedir.
Özellikleri

Zengin ve çeşitli içeriğe sahip olan Osmanlı da kullanılan silahları dört ana bölüme ayrılır.
Bunlar vurucu silahlar (eslah-i darbe),
delici silahlar (eslah-i nafize),
kesici silahlar (eslah-i cariha),
atıcı silahlar (eslah-i ramiye) diye adlandırılır.

Türkler’de yay yapımı önemli bir iş ve sanattı. Efsanevi anlatımlarda bunun için avcı dağlara düşerek yedi geyik tekesi yakalar ve bunların boynuzundan yay hazırlarlar. Boynuz, ağaç ve sinirden oluşan Türk yayı, bunların balık tutkalı ile yapıştırılması ile meydana gelirdi.
Kalmuk destanı Dzangar’da “kahramanın atış yayı” ve Başkurtlar’da “kemik ve kurt siniriyle kaplanmış yay” demek olan “edrene” sözcüğünün kökeni, Doğu Türkleri’nin folklor materyallerinin incelenmesinden ortaya çıkmaktadır.

Merhamet ve estetiğin sembolü
Türk yapılarında heykel kabartmalarının yerini alan bu küçük süs evler, yapının en görünür bir yerine konur, bu oyuncak yapı oya ve dantel gibi işlenirdi. Eskiden duvarlarda görülen bu küçük kabartma yapılar büyük yapının küçük bir örneği, planı sanılırdı. Halbuki yapı ile ilişiği olmayan bu güzel motiflerin Türk Sanatı’na mahsus bir hayal mimarisi olduğu unutulmamalıdır.

“Bütün tayyarelerimizin ve motorlarının memleketimizde yapılması ve hava harp sanayisinin de bu esasa göre inkişaf ettirilmesi icap eder,” ATATÜRK

“Madem ki bir millet teyyaresiz yaşayamaz, öyleyse bu yaşama vasıtasını başkalarının lutfundan beklememeliyiz. Ben bu uçakların fabrikasını yapmaya talibim. “1932′de bu sözleri söyleyerek Türkiye’de ilk uçak fabrikasını kuran Nuri Demirağ, o yıllarda Türkiye’de, dünya standartında uçak yapmış; ama siyasi çarkları aşmasına müsaade edilmemişti…
Montaj sanayii mantığına karşı Çıkarak kendi teknolojimizle birlikte kendi sanayimizi de kurmamız gerektiğini söyleyerek hem ileri görüşlülük gösteren ve hem de devrin zenginlerinden ayrılan Nuri Demirağ şöyle konuşuyordu:

CUMHURİYET’TEN ÖNCE
Geçmişi günümüzden 1000 yıl öncesine uzanan Türk Havacılığı dünyadaki gelişmelere paralel olarak son 70-80 yılda yaptığı atılımlarla bugünkü durumuna erişmiştir. İmam İsmail Cevheri’nin 1002 yılında Nişabur’da (Türkmenistan) kollarına yerleştirdiği tahta plakalarla minareden atlayışı yazılı kaynaklara geçen ilk havacılık olayıdır. Memluk Türkleri’nin 1248’de haçlı seferlerine karşı koymak için, Osmanlı Devleti’nin ise 1453’te İstanbul’un fethi sırasında gemileri batırmak için roket esaslı silahlar kullandıkları günümüze ulaşan bilgiler arsındadır.

Türk milletinin dünyanın en eski ve önemli kültürlerinden birinin sahibi olduğu bilinen bir gerçektir. Bunu dil ve kültürel varlıklarımız ile tarihimizin derinliği açıkça ortaya koymaktadır. Yeni araştırmalar, Türklerin strateji ve zeka oyunlarında da söz sahibi olduğunu gün ışığına çıkarmaktadır. Bunun en somut örneği günümüzde pek az Türk ülkesinde yaşatılmakta olan “dokuz kumalak” veya “dokuz taş” oyunudur. Bu oyun milletimizin hem en eski ve hem de yüksek bir kültürün mirasçısı olduğunu açıkça göstermektedir.

Fakat ne yazık ki, pek çok değerimiz gibi, dört bin yıllık bir geçmişe sahip ve Kazak Türkleri arasında “togız kumalak” yani dokuz kumalak adıyla yaşatılan bir zekâ ve strateji oyunumuzun da varlığından pek çoğumuz habersiz bulunmaktayız.

Kaşgarlı Mahmud, 1008‘de dünyaya gelmiştir. Saciye ve Hamidiye Medreseleri‘nde tahsil gördükten sonra kendisini Türk dili tetkikatına vakfetmiştir. Bu amaçla Orta Asya‘yı boydan boya kat ederek Anadolu‘ya oradan da Bağdat‘a gitmiş, 1072 - 1073 yılları arasında hazırladığı meşhur kitabını Abbasi halifesine armağan etmiştir. Kitabın asıl nüshası bu gün Ayasofya Müzesi‘nde muhafaza edilmektedir. Kitabın Uygurca çevirisi ancak 1978‘de yapılabilmiştir.Mahmud, Kaşgar‘a dönmüş ve 1105‘de vefat etmiştir. Türklerin yaşadığı şehirleri, köyleri, obaları bir bir dolaşarak hazırladığı sözlük, İslâmiyet’ten önceki sözlü edebiyatımızı aydınlatan dev eserdir. 21. yüzyıl Türk asıllı Türkologlarca Türklük bilimi’nin (Türkoloji) başlangıcı kabul edilir.

27 yıl önce “Nihal Atsız Armağanı” için bir yazı hazırladım. “İnel Kağan mı? Yoksa İni İl Kağan mı?”[1] başlığını taşıyan bu yazımda Göktürk İmparatorluğu’ndan bahsettiğim zaman, Sayın hocamız Mustafa Kafalı beni uyardı, “Biz bugün Göktürk İmparatorluğu diyoruz ve bu imparatorluğu Göktürk, Uygur, Kırgız diye devrelere ayırıyoruz. Bu ayrım o devirde var mıydı bilmiyoruz. Sen istersen “Göktürk İmparatorluğu” deme, “Türk Kağanlığı” de. Oradaki iktidarın değişmesi, aynı coğrafyada, aynı halk içerisinde olup, bugün bir partinin seçimi kaybederek yerine bir başka partinin gelmesi gibidir. Türkün birliği, bütünlüğü böylece daha iyi anlatılır” dedi. O yüzden, ben burada Göktürk Devleti’nin kuruluşunun 1450. yılının kutlanışını, esasında Türk Kağanlığının kuruluşunun 1450. yıldönümü olarak alıyorum.

Çağının ve yaşadığı coğrafyanın sınırlarını aşan Mevlânâ; sufi kimliğinin yanısıra, alim, şair ve mütefekkir bir şahsiyettir. O düşüncelerinin merkezine insanı ve ilahi aşkı yerleştirmiş, bütün dünya insanlığını muhatap alarak eserlerini dile getirmiştir.
Mevlana’nın yaşadığı dönemden sekiz asır sonra bile düşüncelerinin rağbet
bulmasında, eserlerinin günden güne artan ilgiyle okunmasındaki sebepler arasında ilim anlayışı ile aşka bakış açısının önemli bir yeri vardır.
Bugün Amerika’da Mevlana’nın eserleri en çok satan kitaplar arasında yer almaktadır. Mevlâna ve Mevlevîlik Batılı aydınlar arasında da ilgiyle takip edilmekte ve olumlu etkiler uyandırmaktadır.

Küçük Murat Reis 1627 senesinde Cezayir Limanı’ndan 15 pare gemi ile yelken açıp, Cebelitarık’tan çıkmış ve kuzeye soğuk ve sisli denizlere yönelmişti. Aslında Türk korsanlarının daha önceki yıllarda da Atlas Okyanusu’na açılıp özellikle Kanarya adalarına seferler düzenledikleri bilinmektedir. Örneğin Koca Murat Reis emrindeki 2-3 parçalık küçük bir filo ile 1585 senesinde Cebelitarık boğazından çıkıp Kanarya takım adalarından bazılarını talan etmiş, Lanzarotto adası valisini ve yakınlarını esir almıştı. Daha sonra, o günlerin adeti olarak, aracılar sayesinde bu esirlerden bazıları fidye alınarak serbest bırakılmıştır.

Ahi Evran, bugün İran sınırlarında yer alan, devrinin önemli kültür merkezlerinden Hoy kasabasında doğmuştur. Ahi Evran’ın doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak birçok kaynakta yer alan 93 yıl ömür sürdüğü bilgisinden hareketle, Hicrî 659’da (1261) öldüğü göz önünde bulundurulduğunda Ahi Evran’ın hicrî 566 (1171) yılında doğduğu anlaşılmaktadır.
Anadolu’da Ahilik teşkilâtının kurucusu ve 32 esnaf zümresinin pîri kabul edilen Ahi Evran’ın asıl adı Mahmud’dur. Babasının adı ve doğum yerine nispeten Mahmud bin Ahmed el-Hoyî (Hoylu Ahmet’in oğlu Mahmut) denmiştir. Künyesi Ebu’l-Hakâyık (hakikatlerin babası), lakabı Nasîrüddîn’dir (dinin yardımcısı). Ahi şecerenâmelerinde ise Nimetullah (Allah’ın nimeti) olarak anılmaktadır.
Evran (evren), Türkçe bir kelime olup “yılan, ejderha” anlamlarına gelmektedir.

“Ahi” kelimesinin kaynağı hakkında iki farklı görüş vardır: Bunlardan biri, kelimenin Arapça “kardeşim” demek olan “ahî” kelimesinden, ikincisi ise, Dîvânu Lugâti’t-Türk ve Atabetü’l-Hakâyık gibi kaynaklarda geçen ve “eli açık, cömert” anlamlarına gelen Türkçe “akı” kelimesinden geldiği görüşüdür. Ahi kelimesinin Türkçe kökenli olduğunu ileri sürenlere göre, “akı” kelimesi Türkçede çok görülen bir ses olayı olan (k > h) değişimiyle “ahı” şekline dönüşmüş ve nihayet “ahi” olmuştur. Dilimizin kuralları içinde bu ses olayının birçok örneği vardır.
Bir kavram olarak ise Ahilik, İslâm dünyasında Abbasi halifesi Nâsır Li-dînillâh tarafından kurumlaştırılan “fütüvvet” kurumunun, Anadolu’da 13. yüzyıldan itibaren millî ve yerli unsurlarla donanmış bir şeklidir.

Türklerde beslenme biçimini tesbit edebilmek için önce geçmişteki beslenme biçimine değinerek bugünü değerlendirmeğe çalışacağız. Son on onbeş yıl içinde Türklerde yemek ve mutfak kültürü ile ilgili pekçok çalışma yapıldı. Kültür Bakanlığınca 1990 yılında bastırılan bir bibliyografya çalışmasına göre, Türk mutfağı ile ilgili 1135 kitap ve makale bulunmaktadır.
(…..)
Türkler eskiden günde iki öğün yemek yemişlerdir. (Günay Kut, “Mutfağın Günlük Yaşamımızdaki Yeri Dünü-Bugünü”, Hünkâr Beğendi 700 Yıllık Mutfak Kültürü, Kültür Bakanlığı - Halk Kültürlerini Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara 2000, s.39; Ayşe Erdoğdu, “Osmanlı Mutfağında Kullanılan Sofra Gereçleri”, aynı kitap, s.70.)

Eski Türklerde iktisadi hayatı incelemek istiyorsak, kanımca hayvancılık, ziraat, el sanatları, ve ticarete öncelikle değinmek gerekir. Bu alanlar o döneme özgü Türk iktisadi yapısı içinde önemli yerler işgal ederler.
Hayvancılık eski Türkler için hakim iktisadi faaliyettir diyebiliriz. Bununla birlikte göçebe yaşam tarzı da Türk iktisadi yaşamını doğal olarak şekillendirecektir. Fakat bu demek değildir ki yerleşik hayat yoktur. Batının kanısının ve bilinen kanının aksine; Türklerde yerleşik hayatla göçebe hayat bir arada gitmiştir.

Ebru, kâğıt üzerine, özel yöntemlerle yapılan geleneksel bir süsleme sanatıdır. Ebru sözcüğüne köken olarak, bulut anlamına gelen Farsça “ebr” sözcüğü gösterilmektedir. Bu sözcükten türetilen ve “bulut gibi” ya da “bulutumsu” anlamına gelen “ebri” sözcüğü Türkçe’de değişerek “ebru” biçimini almıştır. Gerçekten de ebru bulut izlenimi uyandıran bir görünümdedir. Ebru sözcüğü bir başka görüşe göre “yüz suyu” anlamına gelen Farsça “âb-rûy” tamlamasından gelmektedir.
Ebru sanatının ne zaman ve hangi ülkede ortaya çıktığı bilinmemekle birlikte bu sanatın doğu ülkelerine özgü bir süsleme sanatı olduğu kesindir. Bazı İran kaynaklarında ilk kez Hindistan’da ortaya çıktığı yazılıdır. Hindistan’dan İran’a, oradan da Osmanlılar’a geçmiştir. Gene bazı kaynaklara göre de ebru Türkistan’daki Buhara kentinde doğmuş ve İran yoluyla Osmanlılar’a geçmiştir. Batıda ebru “Türk Kâğıdı” diye adlandırılır.
Ebrunun Yapılması

Eski bir süsleme sanatıdır. Sözcük Arapça’da “altınlama, yaldızlama” anlamına gelir. Ama tezhip yalnız altınla değil boya ile de yapılır. Daha çok yazma kitapların sayfalarını, hat levhalarının kenarlarını süslemede kullanılmıştır.
Tezhip doğuda olduğu kadar batıda da uygulama alanı bulmuş bir sanattır. Özellikle ortaçağda Hıristiyanlık’ın kutsal metinlerini, dua kitaplarını süslemede yoğun biçimde kullanılmıştır. Ama zaman içerisinde kitaplarda da resim öne çıkmış, tezhip yalnızca başlıklardaki büyük harfleri süslemekle sınırlı kalmıştır.

Müzik konusunda araştırma yapan uzmanların görüşüne göre müzik, konuşmadan önce de var idi. Konuşma için gerekli olan soyut kavramlar, hafıza, semboller, çağrışımlar, analojik bağlantılar insanla beraber gelişmiş ve olgunlaşmıştır. Müzik konusunda araştırma yapan uzmanların görüşüne göre müzik, konuşmadan önce de var idi. Konuşma için gerekli olan soyut kavramlar, hafıza, semboller, çağrışımlar, analojik bağlantılar insanla beraber gelişmiş ve olgunlaşmıştır.
Tabiatın her zerresinde ise büyük bir nizam ve ahenk içinde devam eden ritim ve melodi beraberliği bulunmaktadır. Kuş seslerindeki ahenk ve ritim mükemmelliğinde;

Elektronların, atomların, galaksilerin hareketleri ile vücudumuzdaki sıvıların dolaşımlarının büyütülen seslerinde müziğin varlık alemiyle ilgi ve ilişkisini gözlemleyebilmekteyiz.

Hat sanatı denilince Arap harfleri çevresinde oluşmuş güzel yazı sanatı akla gelir. Bu sanat Arap harflerinin 6.-10. yüzyıllar arasında geçirdiği uzunca bir gelişme döneminden sonra ortaya çıkmıştır.

Çok ince işlenmiş ve küçük boyutlu resimlere ve bu tür resim sanatına verilen addır. Ortaçağda Avrupa’da elyazması kitaplarda baş harfler kırmızı bir renkle boyanarak süslenirdi. Bu iş için, çok güzel kırmızı bir renk veren ve Latince adı “minium” olan kurşun oksit kullanılırdı. Minyatür sözcüğü buradan türemiştir. Bizde ise eskiden resme “nakış” ya da “tasvir” denirdi. Minyatür için daha çok nakış sözcüğü kullanılırdı. Minyatür sanatçısı için de “resim yapan, ressam” anlamına gelen nakkaş ya da musavvir denirdi. Minyatür daha çok kâğıt, fildişi ve benzeri maddeler üzerine yapılırdı.

Hicaz demiryolları 100 yaşında

HAZIRLAYAN: YILMAZ KARAHAN